ብመጀመርታ እዚ ገጽ እዚ ንህይወትካ ኣብ ሓደጋ ከእትዉ ዝኽእሉ ሕክምናዊ ቅልውላዋት ንምፍላጥ ወይ ንምሕካም ዘይኮነስ ንህርመት ልብኻ ንምሕሳብን ንምክትታልን ዝዓለመ እዩ! ወቕዒ ልቢ ክህልወካ ይኽእል እዩ ኢልካ እንተሓሲብካ፡ ወይ ምልክታትካ ከቢድ እንተኾይኑ፡ ከም፤
ወቕዒ ልቢ (myocardial infarction) ዝፍጠር ዋሕዚ ደም ናብ ልቢ ኣዝዩ ምስ ዝቕንስ ወይ ምስ ዝዕጾ እዩ።
ሓደ ሰብ ወቕዒ ልቢ ክህልዎ ይኽእል እዩ ኢልካ እንተሓሲብካ፡ መጀመርታ ናብ 911 ወይ ኣብ ከባቢኻ ናብ ቁጽሪ ህጹጽ ረድኤት ደውል። እቲ ሰብ ሕልና እንተ ኣልዩ፡ ናህሪ ልቢ እንተሃልዩ መርምር። እቲ ሰብ ትንፋስ እንተዘይሃልዩ ወይ ናህሪ እንተዘይሃልዩ CPR (cardiopulmonary resuscitation) ምሃብ።
ሕጂ ውን እዚ መርበብ ሓበሬታ ንህርመት ልቢ ንምሕሳብ ጥራይ እዩ። ሕክምናዊ ቅልውላው እንተሃልዩኩም፡ በጃኹም ካብቶም ብዙሓት ናይ ኢንተርነት መርበባት ሓበሬታ ንሰብ ሞያ ሕክምናይ ዝመሓደሩ ብዛዕባ ወቕዒ ልብን ምትንሳእ ልብን ሳንቡእን ተወከሱ።
ንዝተወሰነ ግዜ ኣብ ዝኾነ ንጥፈት ኣብ ዘይትዋፈርሉ እዋን ልብኻ ኣብ ደቒቕ ክንደይ ግዜ ትሃርም። ከተንብብ ከለኻ፡ ኣብ ሶፋ ኮፍ ኢልካ ተለቪዥን ክትዕዘብ ከለኻ፡ ወይ መግቢ ክትበልዕ ከለኻ ልብኻ ዝፈጥሮ ናህሪ እዩ።
ኣብ ዕረፍቲ ህርመት ልቢ ምስ ህርመት ልብኻ ኣብ እዋን ምንቅስቓስ ወይ ምንቅስቓስ ኣካላት ይነጻጸር። ንኽልቲኡ መለክዒታት ከይተደናግር ኣገዳሲ እዩ።
ንቡር ንሓደ ደቒቕ ምሉእ ህርመት ልብኻ ክትቆጽርን ብ2 ክትባዝሕን፡ ወይ 15 ካልኢትን ብ4 ክትባዝሕን ወዘተ ምተገደድካ።ኣብዚ ገጽ ዘሎ ቆጻሪ ህርመት ልብኻ ነቲ ስሌታት ክገብረልካን ክህበካን እዩ። ማእከላይ ህርመት ልብኻ ኣብ ውሑዳት ካልኢታት ጥራይ።
ንዝተወሰነ ግዜ ምንቅስቓስ ምስ ዘይገበርካ ህርመት ልብኻ ምዕቃን። ካብ 15-30 ደቓይቕ እኹል ክኸውን ኣለዎ።
ኣብ ዙርያ ኣካላትና ዝርከቡ ብዙሓት ዋሕዚ ደም ዝጭበጠሎም ቦታታት ከም ቦታታት ናህርኻ ንምፍታሽ ከገልግሉ ይኽእሉ። መብዛሕትኡ ግዜ ኣጻብዕትኻ ኣብ ጎኒ ኣጻብዕቲ ኢድካ ሒዝካ ናህርኻ ብቐሊሉ ክስመዓካ ይኽእል። ኣብ ጎኒ ክሳድካ፡ ኣብ ጎኒ ሻምብቆ ንፋስካ 2 ኣጻብዕቲ እውን ከተቐምጥ ትኽእል ኢኻ።
ናህሪ ኩሉ ሰብ ሓደ ኣይኮነን። ህርመት ልቢ ካብ ሰብ ናብ ሰብ ይፈላለ እዩ። ናይ ገዛእ ርእስኻ ህርመት ልብኻ ምክትታል ብዛዕባ ጥዕና ልብኻ ጠቓሚ ሓበሬታ ክህበካ ይኽእል እዩ፣ ካብኡ ዝዓቢ ድማ ኣብ ጥዕና ልብኻ ዝመጽእ ለውጢ።
እቲ ጥዑይ ወይ ዘይጥዑይ ናይ ዕረፍቲ ህርመት ልቢ ተባሂሉ ዝግለጽ፡ ሓያሎ ረቛሒታት ዘጠቓልል ኮይኑ፡ ብፍላይ ወዲ ተባዕታይ ወይ ጓል ኣንስተይቲ እንተኾይንካን ዕድሜኻን እዩ። ኣብዚ ገጽ ዘሎ ቪዥዋላይዘር ንዓኻ ዝኸውን ስፔክትረም ደረጃታት ህርመት ልቢ ንምርኣይ ጾታኻን ዕድመኻን ክትመርጽ የኽእለካ።
ንህርመት ልብኻ ክጸልዉ ዝኽእሉ ረቛሒታት ዝያዳ ምሉእ ትሕዝቶ ኣብዚ ኣሎ፤
"ንቡር" ናይ ዕረፍቲ ህርመት ልቢ ንዓበይቲ ካብ 60 ክሳብ 100 ህርመት ኣብ ደቒቕ (BPM) እዩ።
ብሓፈሻ ኣብ ዕረፍቲ ልብኻ ብዝተሓተ መጠን ልብኻ ብብቕዓት ይሰርሕን መርኣዪ ብቕዓትካን እዩ።
ንኣብነት ሓደ ናይ ነዊሕ ርሕቀት ጎያዪ፡ ኣብ ዕረፍቲ ኣብ ደቒቕ ከባቢ 40 ህርመት ልቢ ክህልዎ ይኽእል።
"ንቡር" ኣብ ዕረፍቲ ህርመት ልቢ ምልክት "ንቡር" ጸቕጢ ደም ኣይኮነን። ጸቕጢ ደምካ በበይኑን ብቐጥታን ክዕቀን ኣለዎ።
እዚ መርበብ ሓበሬታ እዚ ነቲ ኣብ ህርመት ልቡ ተራ ተገዳስነት ዘለዎ ማእከላይ ሰብ ንምሕጋዝ ዝዓለመ እዩ። ከም መሳርሒ ሕክምናዊ መርመራ ዝተሓሰበ ኣይኮነን። ብሞያዊ መዛኑ ዝግምገም ፍርያት ሕክምና ኣይኮነን። ንሕክምናዊ ሓካይም ንምትካእ ወይ ድማ ምስ ሰርቲፊኬት ዘለዎም ሰብ ሞያ ንምምኽኻር ዝዓለመ ኣይኮነን። ሕክምናዊ ስክፍታታት እንተሃልዩካ፡ ሕክምናዊ ቅልውላው እንተሃልዩካ፡ ሕማም እንተተሰሚዑካ፡ ካልእ ሕክምናዊ ጸገማት እንተሃልዩካ፡ በጃኻ ፍቓድ ዘለዎ በዓል ሞያ ተወከስ።